|
Korona Tatr Wysokich
(najwyższe szczyty Tatr Wysokich – powyżej 2000m n.p.m. - dostępne szlakami turystycznymi)
Jest pewna przyjemność w bezdrożnych lasach
Jest upojenie na samotnym wybrzeżu
Jest społeczność gdzie nie ma intruzów,
Przy głębokim morzu i muzyce jego szumu
Nie człowieka kocham mniej, lecz naturę bardziej...
Lord Byron
W drodze na Sławkowski Szczyt 2452m
Artykuł ten jest nie tylko sprawozdaniem z odbytych licznych wycieczek po Tatrach Wysokich,
ale także pomysłem na wędrowanie po górach – realizując zamierzony cel. Tym celem jest tu
zdobycie Korony Tatr Wysokich. Pomysł utworzenia Korony zrodził się po niedawnym przeczytaniu
artykułu Piotra Miklusa zamieszczonego w "Góry" (nr3 (46), marzec 1998). Mamy Koronę Gór Polski,
Sudetów, Beskidów, a także Wielką Koronę Tatr. Choć tej ostatniej brak odznaki turystycznej.
I nie ma się co dziwić ponieważ na większość z tych szczytów nie prowadzi szlak turystyczny.
Dlatego postanowiłem stworzyć Koronę Tatr dostępną szlakami turystycznymi. Postanowiłem także
tą Koronę rozdzielić na dwie części: na Koronę Tatr Wysokich i Koronę Tatr Zachodnich. O Tatrach
Zachodnich napiszę w późniejszym czasie. Teraz chciałbym się skupić na Tatrach Wysokich.
Atak na Kościelec 2155m, w dole Czarny Staw Gąsienicowy
Trudno mi określić, kiedy chęć zdobywania najwyższych szczytów Tatr zrodziła się po raz pierwszy.
Ale z dokładnością co do dnia jestem w stanie podać, kiedy pierwszy raz zdobyłem szczyt powyżej
2000m n.p.m. Było to 21 sierpnia 2005 roku. Z moją narzeczoną (obecnie już żoną) Beatą wspólnie
w Tatry przyjechaliśmy po raz drugi. Rok wcześniej w Tatrach gościliśmy przez niecały tydzień,
a rozsądek kazał nam się wtedy kierować na szlaki o niższym pułapie wysokościowym (brak odpowiedniego
obuwia, ekwipunku, a przede wszystkim doświadczenia w poruszaniu się po wysokogórskich szlakach).
Szpiglasowy Wierch 2172m
Rok 2005 miał być przełomowy. Już lepiej przygotowani – nie tylko kondycyjnie, ale także i "sprzętowo"
przyjechaliśmy w Tatry Polskie na dwa tygodnie. Piękna pogoda, jaka wtedy nam trafiła, umożliwiła
zdobywanie szczytów znacznie powyżej magicznej wysokości 2000m n.p.m.
Wtedy się zaczęło na dobre…Miłość do Gór Wysokich…
Świnica 2301m
Jak pisałem powyżej, 21 sierpnia 2005 roku zdobyliśmy pierwszy szczyt przekraczający wysokość 2000m – Kończysty
Wierch 2002m n.p.m. znajdujący się w Tatrach Zachodnich. Entuzjazm i radość, którą wtedy przeżyłem była ogromna.
Potem szło już z "górki". 22 sierpnia zdobyliśmy Kościelec – 2155m, 27 sierpnia – Szpiglasowy Wierch 2172m,
29 sierpnia wspólnie Świnicę 2301m, a ja samotnie w ten sam dzień – Kozi Wierch 2292m, najwyższy szczyt położony
w całości po polskiej stronie Tatr. I w końcu 31 sierpnia najwyższy wierzchołek Polski – Rysy 2499m oraz 2 września
– Starorobociański Wierch 2176m, najwyższy szczyt Tatr Zachodnich znajdujący się po polskiej stronie. Przez dwa
tygodnie wędrowaliśmy po górach, byliśmy także na Giewoncie, na Gęsiej Szyi oraz w jaskiniach Doliny Kościeliskiej
– Mylnej, Raptawickiej, Smoczej Jamie.
Ten dwutygodniowy rajd wysokogórski miał być dopiero wstępem do kolejnych wypraw w Tatry. I także w 2005 roku
zaczęła się moja przygoda z odznaką GOT - za namową Sebastiana (naszego przewodniczącego KTG) zacząłem zbierać
punkty do odznaki GOT.
Świnica 2301m
To tyle, jeśli chodzi o ten przydługaśny wstęp. A tu trzeba do rzeczy. Chciałem drogim czytelnikom przedstawić
listę wszystkich wybitnych szczytów tatrzańskich. Jest ich 67. Za sprawą Piotra Mielusa – a raczej za sprawą
jego artykułu zamieszczonego w "Góry" nr3 (46), marzec 1998, postanowiłem rozpocząć "kolekcjonowanie" Wielkiej
Korony Tatr – i wszystkich wybitnych szczytów tatrzańskich. Z założenia, wg pana Mielusa, wybitne szczyty – to
takie, które wznoszą się co najmniej 100 metrów nad przełęczą oddzielającą je od wierzchołków wyższych od siebie.
Zacytuję: ”Wszelkie "korony", obok jakże ważnego "kryterium wybitności" wyróżniają się również "kryterium wysokości".
W Szkocji barierą jest 3000 stóp, w Alpach 4000 metrów, w Himalajach 8000 metrów. W Tatrach można przyjąć dwa kryteria.
Pierwsze narzuca się w sposób naturalny i jest nim poziomica 2000 metrów. Tatrzańskich dwutysięczników jest w moim
zestawieniu 47. Drugie kryterium jest bardziej oryginalne: zauważmy że w Tatrach jest... 14 ośmiotysięczników! Oczywiście
"stopowych" a nie "metrowych", ale fakt, że jest ich tyle samo, co w Himalajach, sympatycznie "dowartościowuje" nasze
kochane góry. 8000 stóp to 2438,4 metra, ostatnim "ośmiotysięcznikiem" jest więc Pośrednia Grań (2440 m = 8005 ft),
a pierwszym "siedmiotysięcznikiem" - Mięguszowiecki Szczyt (2438 m = 7999 ft). Lista 14-15 szczytów jest więc "Wielką
Koroną Tatr".”
Wielka Korona Tatr:
| 1 | Gierlach 2663 |
| 2 | Łomnica 2634 |
| 3 | Lodowy Szczyt 2630 |
| 4 | Durny Szczyt 2625 |
| 5 | Wysoka 2565 |
| 6 | Kieżmarski Szczyt 2558 |
| 7 | Kończysta 2540 |
| 8 | Baranie Rogi 2536 |
| 9 | Rysy 2503 |
| 10 | Krywań 2496 |
| 11 | Staroleśny Szczyt 2492 |
| 12 | Ganek 2465 |
| 13 | Sławkowski Szczyt 2453 |
| 14 | Pośrednia Grań 2440 |
wg artykułu zamieszczonego w "Góry" nr3 (46), marzec 1998
Lista wybitnych szczytów tatrzańskich:
| 1 | Gierlach 2663 | 35 | Hawrań 2154 |
| 2 | Łomnica 2634 | 36 | Płaczliwa Skała 2148 |
| 3 | Lodowy Szczyt 2630 | 37 | Rohacz Płaczliwy 2126 |
| 4 | Durny Szczyt 2625 | 38 | Krzesanica 2123 |
| 5 | Wysoka 2565 | 39 | Kamienista 2121 |
| 6 | Kieżmarski Szczyt 2558 | 40 | Smrek 2089 |
| 7 | Kończysta 2540 | 41 | Rohacz Ostry 2084 |
| 8 | Baranie Rogi 2536 | 42 | Smreczyński Wierch 2066 |
| 9 | Rysy 2503 | 43 | Wołowiec 2063 |
| 10 | Krywań 2496 | 44 | Szalony Wierch 2062 |
| 11 | Staroleśny Szczyt 2492 | 45 | Wielka Kopa Koprowa 2052 |
| 12 | Ganek 2465 | 46 | Salatyński Wierch 2050 |
| 13 | Sławkowski Szczyt 2453 | 47 | Krzyżne Liptowskie 2040 |
| 14 | Pośrednia Grań 2440 | 48 | Tomanowy Wierch Polski 1978 |
| 15 | Mięguszowiecki Szczyt 2438 | 49 | Łopata 1958 |
| 16 | Szatan 2434 | 50 | Czuba Goryczkowa 1912 |
| 17 | Hruby Wierch 2431 | 51 | Giewont 1894 |
| 18 | Jaworowy Szczyt 2424 | 52 | Brdarowa Grapa 1859 |
| 19 | Kołowy Szczyt 2418 | 53 | Kominiarski Wierch 1828 |
| 20 | Wielkie Solisko 2414 | 54 | Siwy Wierch 1805 |
| 21 | Szczyrbski Szczyt 2385 | 55 | Osobita 1687 |
| 22 | Krótka 2370 | 56 | Zadnia Kopa Jaworzyńska 1684 |
| 23 | Świnica 2301 | 57 | Bobrowiec 1663 |
| 24 | Kozi Wierch 2291 | 58 | Steżki Bielskie 1529 |
| 25 | Bystra 2250 | 59 | Suchy Wierch Jaworowy 1523 |
| 26 | Miedziane 2233 | 60 | Furkaska 1490 |
| 27 | Jagnięcy Szczyt 2230 | 61 | Łysanki 1447 |
| 28 | Szeroka Jaworzyńska 2221 | 62 | Karczmarski Wierch 1428 |
| 29 | Raczkowa Czuba 2194 | 63 | Holica Huciańska 1352 |
| 30 | Baraniec 2184 | 64 | Hruby Regiel 1339 |
| 31 | Banówka 2178 | 65 | Zadnia Kopka Kościeliska 1333 |
| 32 | Starorobociański Szczyt 2176 | 66 | Tokarnia Bielska 1228 |
| 33 | Pachoł 2166 | 67 | Nosal 1206 |
| 34 | Zadnia Kopa Bystrzańska 2163 |
wg artykułu zamieszczonego w "Góry" nr3 (46), marzec 1998
Niestety na około połowę z wymienionych powyżej szczytów, nie prowadzą szlaki turystyczne. Dla "zwykłego" turysty
chętnego zdobycia tych szczytów, oznacza to duży kłopot. Aby móc zdobywać niektóre z nich, trzeba wynająć przewodnika
(np. po słowackiej stronie do wejścia na Gerlach, Lodowy, Wysoką itd.), a to niestety kosztuje – i to sporo. Drugi
problem jest poważniejszy. Niektóre szczyty (z powyższego wykazu) znajdują się w zasięgu ścisłych rezerwatów przyrody
(np. Hawrań, Kamienista), a to oznacza, że dla turystów te szczyty są niedostępne – łamać przepisów Parków Narodowych
TPNu i TANAPu nie wolno – a gdy już na taką wycieczkę się wybierzemy, to musimy się liczyć z tym, że zostaniemy
zatrzymani przez Strażników Parków i będziemy musieli zapłacić wysoką karę pieniężną.
Podejście na Kozi Wierch 2291m
Na początek proponuję, więc zdobywanie tych szczytów Tatr, na które wytyczono szlaki turystyczne.
Poniżej zamieściłem listę najwyższych szczytów Tatr Wysokich (te powyżej 2000 metrów), na które prowadzą
szlaki turystyczne. I tak, w kolejności od najwyższego są to:
Lista najwyższych szczytów Tatr Wysokich
(dostępnych szlakami turystycznymi)
| 1 | Rysy 2503 |
| 2 | Krywań 2495 |
| 3 | Sławkowski Szczyt 2452 |
| 4 | Mała Wysoka 2429 |
| 5 | Koprowy Wierch 2363 |
| 6 | Świnica 2301 |
| 7 | Kozi Wierch 2291 |
| 8 | Zadni Granat 2240 |
| 9 | Pośredni Granat 2232 |
| 10 | Jagnięcy Szczyt 2230 |
| 11 | Mały Kozi Wierch 2228 |
| 12 | Skrajny Granat 2225 |
| 13 | Szpiglasowy Wierch 2172 |
| 14 | Mała Buczynowa Turnia 2172 |
| 15 | Kościelec 2155 |
| 16 | Skrajna Turnia 2096 |
| 17 | Skrajne Solisko 2093 |
Szczyty oznaczone tłustym drukiem (wg mapy Sygnatury "Tatry Wysokie") uznaję za główne. Pozostałe szczyty,
napisane niewytłuszczonym drukiem w tabeli, pozwolę sobie nazwać szczytami „przelotowymi” i oprócz Skrajnej
Turni – wszystkie znajdują się na słynnej Orlej Perci.
W spisie tym nie zamieściłem szczytu Wielkiej Łomnickiej Baszty 2215m, ponieważ nie spełnia on kryterium
dostępności szlakiem turystycznym. Szczyt ten można zdobyć jedynie wjeżdżając wyciągiem krzesełkowym z nad
Łomnickiego Schroniska (Skalnata Chata). Od górnej stacji wyciągu do szczytu prowadzi szlak zielony i po 15
minutach znajdziemy się na szczycie.
Podejście na Jagnięcy Szczyt 2230m
Z powyższego spisu 17 szczytów tylko sześć z nich to szczyty wybitne (wg kryteriów p.Mielusa) i są to:
| 1 | Rysy 2503 |
| 2 | Krywań 2495 |
| 3 | Sławkowski Szczyt 2452 |
| 4 | Świnica 2301 |
| 5 | Kozi Wierch 2291 |
| 6 | Jagnięcy Szczyt 2230 |
A tylko pierwsze trzy szczyty z powyższych należą do Wielkiej Korony Tatr (oznaczone wytłuszczonym drukiem).
Podejście na Rysy 2499 od strony Morskiego Oka
Długo rozmyślałem, które szczyty zaliczyć do Korony Tatr Wysokich i które odrzucić z tej listy. Biorąc pod
uwagę, że większość turystów tatrzańskich raczej nie chodzi poza szlakami turystycznymi ani nie wynajmuje
przewodników ułożyłem poniższą listę szczytów. Najważniejszymi kryteriami, którymi się kierowałem:
– szczyty, na które prowadzi szlak turystyczny;
– szczyty powyżej 2000m n.p.m.
– szczyty oznaczone wytłuszczonym drukiem na mapie wydawnictwa Sygnatura "Tatry Wysokie".
Wyżnia Koprowa Przełęcz 2180m pod Koprowym Wierchem 2363m
Przechodząc do meritum sprawy proponowałbym zaliczenie 11 szczytów do Korony Tatr Wysokich (dostępnymi szlakami
turystycznymi):
Korona Tatr Wysokich
(dostępna ze szlaków turystycznych):
| 1 | Rysy 2503 |
| 2 | Krywań 2495 |
| 3 | Sławkowski Szczyt 2452 |
| 4 | Mała Wysoka 2429 |
| 5 | Koprowy Wierch 2363 |
| 6 | Świnica 2301 |
| 7 | Kozi Wierch 2291 |
| 8 | Jagnięcy Szczyt 2230 |
| 9 | Szpiglasowy Wierch 2172 |
| 10 | Kościelec 2155 |
| 11 | Skrajne Solisko 2093 |
Krywań 2495
Wszystkie osoby, których zainteresowałem tym artykułem i są chętne do zdobywania tej Korony – proszę o kontakt
– służę radą i pomocą.
Ja już zdobyłem 11 szczytów zaliczanych przeze mnie do Korony Tatr Wysokich, a także i te 17 szczytów, które można
w Tatrach Wysokich zdobyć ze szlaków turystycznych. Beacie brakują dwa szczyty do Korony – Sławkowski Szczyt i Kozi
Wierch. A Was – drodzy czytelnicy – bardzo gorąco zachęcam do zdobywania Korony Tatr.
Ostatni szczyt "padł" pod moimi nogami 25 sierpnia 2008 roku i był to Sławkowski Szczyt 2452m n.p.m. Wchodziłem na
niego w dość niesprzyjających warunkach atmosferycznych – mgła i znaczny chłód. Na samym szczycie czekała mnie
jednak niespodzianka, mgła na 15 minut opadła, odsłaniając otaczające szczyty. Rewelacyjne wrażenia. Po upływie
kwadransa, wszystko wróciło do "normy". Mgła znowu pokryła tatrzańskie szczyty.
Krzyż na Sławkowskim Szczycie 2452m
Spis szczytów Korony wg kolejności ich zdobywania przeze mnie:
| 27.08.2005 | Szpiglasowy Wierch 2172 |
| 29.08.2005 | Świnica 2301 |
| 29.08.2005 | Kozi Wierch 2291 |
| 31.08.2005 | Rysy 2503 |
| 31.07.2006 | Krywań 2495 |
| 06.08.2006 | Koprowy Wierch 2363 |
| 12.08.2006 | Kościelec 2155 |
| 06.08.2007 | Jagnięcy Szczyt 2230 |
| 08.08.2007 | Mała Wysoka 2429 |
| 24.08.2008 | Skrajne Solisko 2093 |
| 25.08.2008 | Sławkowski Szczyt 2452 |
Skrajne Solisko 2093m
Na Świnicy byłem już trzy razy. Rysy zdobyłem dwukrotnie. A najniebezpieczniejszą przygodę (z omawianych szczytów)
przeżyliśmy z Beatą zdobywając Małą Wysoką. Szczyt ten zdobyliśmy 8 sierpnia 2007 roku. Rok wcześniej się nie udało
– za pierwszym razem zabrakło czasu i doszliśmy jedynie na przełęcz Polski Grzebień 2200m, a że chcieliśmy także
iść na przełęcz Rohatkę, to musieliśmy zrezygnować z podejścia na ten wspaniały szczyt.
Długi Staw w dolinie Wielickiej z podejścia na Małą Wysoką 2452m.
Za drugim razem już lepiej rozplanowaliśmy czas wędrówki i zdobycie Małej Wysokiej stało się faktem. Pogoda jednak
zrobiła się nieprzychylna podczas naszego schodzenia w doliny. Na przełęczy Rohatka dopadła nas silna ulewa połączona
z gradobiciem. Deszcz jak deszcz, ale bardzo strome zejście zamieniło się bardzo szybko w koryto spływającej wody,
która zabierała ze sobą po drodze kamienie – co rusz przelatywały nad naszymi głowami. Na szczęście żadnym z nich nie
dostaliśmy. Ze średniej trudności zejście w krótką chwilę zamieniło się w bardzo niebezpieczną pułapkę. W końcu
dotarliśmy cali i zdrowi do schroniska. Kompletnie przemoczeni suszyliśmy się w Zbójnickiej Chacie. Dopiero wtedy
człowiek uświadamia sobie jak niebezpieczne mogą być góry. Warto pomyśleć o tym przed wyprawą i zakupić kask ochronny
– wybierając się na wysokogórskie wyprawy.
Strome podejście na Małą Wysoką 2452m
Kościelec także zdobyliśmy za drugim podejściem. Za pierwszym razem dopadła nas burza, a że były pierwsze wakacje
w Tatrach (w 2004 roku) i nie byliśmy za dobrze wyekwipowani decyzja musiała być jedna – odwrót. Do szczytu jak
się potem okazało mieliśmy jeszcze około 20 minut i wcale nie żałujemy, że się wtedy wróciliśmy. Respekt przed
niesprzyjającą aurą w górach to nie wstyd.
Beata na szczycie Kościelca 2155m
W następnych moich artykułach będę chciał przedstawić zapowiadaną już na wstępie Koronę Tatr Zachodnich, a także
relacje z przejścia Orlej Perci, pasma Rohaczy i wiele innych ciekawych rzeczy.
Pozdrawiam Serdecznie!
Opracował:
Dawid Heliosz
|
